Inhoudsopgave
Wat is een wireframe?
Een wireframe is een schematische weergave van een webpagina of app. Eigenlijk de digitale blauwdruk van je ontwerp. Het toont in grote lijnen waar alle belangrijke elementen op een pagina komen, zonder dat je je al druk maakt om visuele details zoals kleuren, afbeeldingen of typografie. Denk aan lege vakken en simpele iconen in plaats van uitgewerkte foto’s, en aan placeholder-teksten (zoals het bekende “Lorem ipsum”) in plaats van definitieve content.
Het wireframe is dus een kale schets van de lay-out: header bovenaan, menu hier, een titel daar, tekstblokken, knoppen, formulieren, footer onderaan, enzovoort. Alles bevindt zich op de plek waar het uiteindelijk moet komen, maar dan nog in zwart-wit (of grijstinten) en met abstracte aanduidingen.
Een wireframe is niet hetzelfde als een grafisch ontwerp of een prototype, maar het vormt wel de basis. Het doel van een wireframe is om alle betrokkenen een duidelijk beeld te geven van de opbouw en functionaliteit van de pagina zonder afleiding van visuele details.
Doordat iedereen het wireframe begrijpt, kun je in een vroeg stadium al feedback krijgen en grote vragen beantwoorden: Staat alles erop wat erop moet? Is de informatie logisch gegroepeerd? Klopt de navigatie? Een wireframe dwingt je na te denken over wat je plaatst en waar, nog voordat je gaat beslissen hoe het eruitziet.
Samengevat kun je een wireframe zien als de bouwtekening van je website. Het is een eenvoudige, visuele gids die richting geeft aan iedereen die bij het project betrokken is.
Waarom gebruiken we wireframes?
Een wireframe is dus het strategische startpunt van elk effectief webproject. Het helpt je om structuur aan te brengen, doelen te vertalen naar functionaliteit en verwachtingen scherp te krijgen voordat je aan visuals of development begint.
Daardoor voorkom je verspilling van tijd, budget en energie. In deze fase maak je keuzes die je ontwerp, gebruikservaring en conversie direct beïnvloeden. Hieronder lees je wat wireframes in de praktijk opleveren en waarom ze onmisbaar zijn in het ontwerpproces.
Structuur en inhoud In één oogopslag scherp
Met een wireframe leg je de nadruk op de indeling en functionaliteit van de site, zonder afgeleid te worden door kleuren of mooie beelden. Jij (en je team of klant) kunnen je volledig concentreren op de structuur: staat alles op een logische plek en sluit het aan bij de gebruikersbehoeften? Doordat je die structuur eerst goedkeurt, voorkom je dat je later in het proces moet sleutelen aan de opzet van de site.
Slimmer ontwerpen, minder verspilling
Misschien voelt het alsof je extra werk doet door eerst te schetsen, maar het tegendeel is waar. Wireframes besparen juist tijd en geld. Door vroeg in het traject knelpunten op te sporen (bijvoorbeeld een ontbrekende pagina, onduidelijke navigatie of een overvolle lay-out), kun je die oplossen voordat designers en developers uren in de uitwerking steken.
Een wijziging doorvoeren in een wireframe (een vakje verschuiven of toevoegen) is namelijk een fluitje van een cent. Diezelfde wijziging doorvoeren nadat het design af is of de code al staat, kost aanzienlijk meer moeite (en euro’s).
Iedereen dezelfde kant op
Een wireframe is een ideaal communicatiemiddel, omdat het je abstracte ideeën concreet maakt. Je kunt het zien als een gesprekstool tussen jou, je team en de klant. Iedereen kan naar een wireframe kijken en begrijpen wat het plan is. Dit voorkomt misverstanden.
Je klant of collega’s kunnen aangeven: “Oh, komt hier de testimonial-sectie? Misschien moeten we daar nog iets voor bedenken,” in plaats van dat je er pas achter komt dat iets mist als de site live gaat. Omdat een wireframe eenvoudig is, durven mensen ook sneller feedback te geven zonder het gevoel te hebben dat ze afbreuk doen aan een volledig ontworpen design.
Conversie begint bij structuur
Een wireframe dwingt je om na te denken over de gebruikerservaring (UX). Je loopt als het ware in de schoenen van je gebruiker door de site, maar dan via simpele vakjes en pijltjes. Je merkt snel of de route logisch is: Kan een bezoeker makkelijk vinden wat hij zoekt? Moet hij niet te veel klikken om bij een belangrijk onderdeel te komen?
Door deze oefening kun je de gebruikersflow verbeteren nog voor er één pixel ontworpen is. Dit heeft direct effect op je conversie: als jij in het wireframe al strategisch nadenkt over de plaatsing van bijvoorbeeld een call-to-action knop (“Schrijf je nu in”, “Neem contact op”), dan vergroot je de kans dat de uiteindelijke bezoekers ook daadwerkelijk doorklikken of contact opnemen. Met andere woorden, wireframes helpen je website vanaf de basis resultaatgerichter te maken.
Geen verrassingen halverwege
Heb je ooit halverwege een project gedacht: “Oei, we zijn dit stukje functionaliteit vergeten”? Met wireframing gebeurt dat minder snel. Je bepaalt namelijk van tevoren al wat er allemaal in de website moet komen. Door tijdens het wireframen de functionaliteiten en content door te lopen, maak je als het ware een checklist voor de bouw. Iedereen weet waar hij aan toe is.
Zo voorkom je dat er later in het project ineens verzoekjes opduiken als “Kunnen we toch nog een nieuwsbriefaanmelding toevoegen hier?”, iets wat zonder wireframe makkelijk over het hoofd wordt gezien.
Kortom, wireframes zorgen voor duidelijkheid, efficiency en focus in je webdesignproces. Je legt de basis voor een gebruiksvriendelijke site die doet wat hij moet doen. Het is dus geen overbodige luxe, maar een essentieel tussenstation op weg naar een doordachte website.
Welke vorm krijgt jouw wireframe?
Niet alle wireframes zijn gelijk; er zijn verschillende soorten wireframes afhankelijk van hoeveel detail je erin stopt. In vaktermen spreken we vaak over het fidelity-niveau van een wireframe. Fidelity verwijst naar de mate van detail en afwerking. We onderscheiden doorgaans drie niveaus: low-fidelity, mid-fidelity en high-fidelity wireframes. Laten we ze alle drie eens bekijken.
Snel en ruw: Low-fidelity wireframes
Low-fi wireframes zijn snelle schetsen zonder details, meestal gemaakt op papier of in een eenvoudige tool. Ze bevatten geen kleur of afleiding en tonen alleen de basis: blokken voor tekst, kruizen voor afbeeldingen, labels als ‘menu’. Low-fi wireframes zijn ideaal in de brainstormfase om ideeën visueel te maken en snel te overleggen. Omdat ze zo simpel zijn, nodigen ze uit tot feedback en iteratie.
Iets verfijnder: Mid-fidelity wireframes
Mid-fi wireframes zijn digitale versies met meer structuur en inhoud. Je werkt met echte teksten en ziet al duidelijk waar elementen zoals sliders, iconen en formulieren komen. Dit niveau is perfect om richting stakeholders te toetsen of alles klopt. Vaak kun je van een mid-fi wireframe ook eenvoudig een klikbaar prototype maken voor meer realistische feedback.
Bijna design: High-fidelity wireframes
High-fi wireframes zijn gedetailleerde, grijsgetinte ontwerpen die het uiteindelijke design benaderen. Je ziet precieze content, juiste verhoudingen en soms zelfs accentkleuren of iconen.
Deze vorm van Wireframes is ideaal in de laatste fase van het concept, voordat je visueel gaat ontwerpen. Let op: dit is nog geen einddesign, maar wel een krachtig instrument voor scherpe feedback en een duidelijke briefing voor developers en designers.
Stappenplan: Zo bouw je een wireframe
Je weet nu wat een wireframe is, welke vormen het kan aannemen en waarom het de moeite waard is. Tijd om de handen uit de mouwen te steken! Hoe maak je zelf een wireframe? Onderstaand stappenplan leidt je van een blanco vel (of scherm) naar een doordacht wireframe.
1. Breng je gebruiker en doel scherp in beeld
Voor wie bouw je de pagina? En wat wil je dat die persoon doet? Denk eerst na over je doelgroep en over je eigen doelstellingen. Wil je informatie delen, leads verzamelen of direct verkopen? Die uitgangspunten bepalen de inhoud en volgorde van je wireframe.
Maak het jezelf makkelijk en formuleer de kern van de pagina in één zin. Bijvoorbeeld: “Deze pagina moet bezoekers overtuigen om een gratis proefles aan te vragen.” Alles wat je daarna uitwerkt, moet bijdragen aan die ene actie of behoefte.
2. Verzamel alle onderdelen die je nodig hebt
Welke content en functies moeten in de pagina terugkomen? Denk aan koppen, teksten, afbeeldingen, knoppen, formulieren, testimonials of filters. Zet alles op een lijst, en bepaal wat essentieel is en wat optioneel.
Voor complexere websites helpt het om eerst de sitemap in kaart te brengen. Zo voorkom je dat je cruciale onderdelen vergeet. Bepaal ook per onderdeel de prioriteit: wat moet direct zichtbaar zijn en wat mag verder naar onder staan? Deze lijst vormt het fundament van je wireframe.
3. Kies je wireframe-aanpak
Je kunt een wireframe ruw schetsen op papier of meteen digitaal uitwerken, net waar jij je prettig bij voelt. Begin je met brainstormen of wil je snel sparren met collega’s? Dan werkt pen en papier het snelst.
Wil je meteen wat strakker uitwerken, of ben je al verder in het proces? Dan kies je beter voor een digitale tool als Figma, Miro, Balsamiq of Sketch. Let vooral op wie er mee moet kijken of werken: bij teamprojecten is online samenwerken via tools als Figma handig. In je eentje volstaat een simpele schets of template.
4. Schets de grove structuur van je pagina
Begin met het indelen van de ruimte. Welke blokken moeten er komen en waar zet je ze neer? Denk aan een header met menu, een hero-afbeelding, introductietekst, contentsecties, call-to-actions en een footer.
Teken deze onderdelen als vlakken op het scherm. Zet er steekwoorden in om te verduidelijken wat er komt (“Introductietekst”, “Knop: Offerte aanvragen”). Gebruik kruizen voor afbeeldingen en lijnen voor tekst. Werk snel en ruw, details komen later.
Loop het wireframe even hardop door: “Bezoeker komt binnen, leest dit, klikt daar, scrollt door naar dat.” Werkt het logisch? Dan kun je door naar de volgende stap.
5. Laat je wireframe testen
Een wireframe is geen eindproduct, maar wel een gespreksstarter. Laat je eerste versie dus toetsen door een collega of iemand uit je doelgroep. Vraag simpelweg wat zij zouden doen als ze je wireframe zien en kijk of ze snappen waar alles voor dient.
Testen hoeft niet ingewikkeld te zijn. Leg je wireframe voor aan één of twee mensen die nog niet betrokken zijn geweest. Laat ze hardop denken en observeer waar ze twijfelen. Gebruik eventueel tools als Figma of InVision om een klikbaar prototype te maken.
Zelfs tien minuten feedback levert vaak al verrassend veel inzichten op, zoals onduidelijke knoppen, een onlogische volgorde of ontbrekende onderdelen. Dat soort zaken spot je liever nu dan straks in de bouwfase.
6. Verbeter en verfijn je ontwerp
Gebruik de feedback om je wireframe te verbeteren. Soms is dat iets kleins als een label verplaatsen of tekst herschrijven. Soms is het groter: een extra pagina toevoegen of de structuur herschikken.
Loop je wireframe nogmaals langs met je doel voor ogen. Is dit de meest logische indeling voor de gebruiker? Is het duidelijk wat de bedoeling is? En ontbreekt er niets essentieels?
Ben je gestart met een low-fi versie? Dan kun je nu overschakelen naar een strakkere mid- of high-fidelity wireframe. Of het daarbij blijft of dat je al richting grafisch ontwerp gaat, hangt af van het project. Maar één ding is zeker: hoe beter je wireframe, hoe soepeler het vervolgtraject.
De struikelblokken in het wireframeproces
Wireframes lijken eenvoudig, maar juist in deze vroege fase ontstaan keuzes die later het hele project bepalen. En omdat deze stap vaak snel of “even tussendoor” wordt gedaan, sluipen er gemakkelijk fouten in. Soms klein en onschuldig, maar soms ook met grote gevolgen voor planning, budget, gebruiksvriendelijkheid of conversie.
Gelukkig is vrijwel elke valkuil te voorkomen zodra je weet waar je op moet letten. Daarom zetten we de meest voorkomende misstappen op een rij.
- De wireframefase overslaan: Zonder blauwdruk wordt het project onnodig chaotisch en kost herstel later veel tijd.
- Te vroeg gaan ontwerpen: Styling leidt af, terwijl je eerst structuur en functionaliteit moet beoordelen.
- Niet vanuit de gebruiker denken: Een wireframe dat alleen interne wensen volgt, frustreert bezoekers.
- Mobiel vergeten: Een desktop-indeling werkt niet automatisch op kleine schermen, waardoor belangrijke info ondersneeuwt.
- Vasthouden aan je eerste idee: Door niet te variëren mis je mogelijk een logischere of effectievere opzet.
- Onduidelijke wireframes delen: Zonder labels of context ontstaan verkeerde aannames bij team of klant.
- Geen feedbackmomenten plannen: Fouten blijven langer onder de radar en worden duurder om te corrigeren.
Deze fouten maken je geen slechte ontwerper, want ze horen bij het proces. Het draait erom dat je ze herkent, bespreekbaar maakt en tijdig bijstuurt. Een wireframe hoeft niet perfect te zijn, maar het moet richting geven. Hoe bewuster je deze fase inzet, hoe soepeler het ontwerp- en bouwtraject verloopt en hoe groter de kans op een website die goed werkt.
Checklist: Waar moet elk wireframe aan voldoen?
Voordat je je wireframe definitief opzij legt en doorstoomt naar het ontwerpproces, is het slim om even een laatste checklist langs te lopen. Zo weet je zeker dat je niets over het hoofd ziet en dat je wireframe solide is. Controleer voor elk wireframe de volgende punten:
- Doel: Het doel van de pagina of het scherm is duidelijk bepaald en komt terug in de opzet.
- Elementen: Alle essentiële elementen en functionaliteiten zijn opgenomen. Niets belangrijks ontbreekt.
- Hiërarchie: De belangrijkste informatie springt het meest in het oog, minder belangrijke zaken staan logischerwijs lager of subtieler op de pagina.
- Navigatie: Navigatie-elementen (menu, knoppen, links) zijn aanwezig en op logische plekken geplaatst. Ook is duidelijk hoe men van het ene scherm naar het andere komt.
- Consistentie: Je hebt consistente placeholders en symbolen gebruikt. Alle vergelijkbare elementen zien er uniform uit in je wireframe.
- Geen afleiding: Je wireframe is vrij van onnodige versieringen of details die niets toevoegen.
- Leesbaarheid: Tekst en labels in het wireframe zijn leesbaar en begrijpelijk.
- Toelichting bij complexiteit: Eventuele niet-zelfsprekende onderdelen hebben een korte toelichting.
- Mobile check: Indien van toepassing is bekeken hoe dit wireframe op mobiele schermen werkt.
- Begrijpelijkheid: Kan iemand het wireframe begrijpen zonder jouw mondelinge uitleg?
Loop deze lijst kort langs en vink mentaal alles af. Is er iets waar je “nee” op moet antwoorden? Dan weet je dat je daar nog een verbetering kunt doorvoeren voor je verder gaat. Zo niet: mooi, dan is je wireframe klaar voor de volgende stap!
Klaar om jouw wireframe werkelijkheid te maken?
Een wireframe maken kost eventjes tijd en denkwerk, maar het levert je zoveel op: duidelijkheid, richting en zekerheid dat je project op de juiste manier wordt uitgevoerd. Met wireframes leg je een ijzersterke basis voor online succes. Het mooie is dat je geen designer hoeft te zijn om een goed wireframe te maken; je hebt vooral inzicht in je doel en publiek nodig, en de wil om te schetsen en te sleutelen tot het klopt.
Ben je enthousiast geworden om met wireframes aan de slag te gaan voor jouw volgende websiteproject? Of merk je juist dat er wel erg veel bij komt kijken en kun je daar hulp bij gebruiken? Plan dan een vrijblijvend kennismakingsgesprek in!
Wij denken graag met je mee, of het nu gaat om een eerste opzet of het finetunen van een wireframe naar een converterend ontwerp. Met een goed wireframe staat jouw website in ieder geval alvast met 1-0 voor.