Wat betekent de European Accessibility Act voor jouw website?

Wat is de European Accessibility Act (EAA)?

De European Accessibility Act (EAA), oftewel de Europese Toegankelijkheidswet, is een nieuwe Europese wet die op 28 juni 2025 in werking is getreden. Deze wet is een enorme stap vooruit om digitale producten en diensten toegankelijk te maken voor mensen met een beperking. Denk aan websites, mobiele apps, e-books, ticketautomaten of webshops. Al dit soort diensten moeten straks voor iedereen bruikbaar zijn, ongeacht of iemand (kleuren)blind, doof of motorisch beperkt is.

Voorheen was digitale toegankelijkheid vaak meer een ambitie of iets wat bedrijven vrijwillig deden. Maar met de invoering van de EAA is dat verleden tijd: toegankelijkheid is niet langer vrijblijvend, maar wettelijk verplicht. Concreet houdt dit in dat digitale producten moeten voldoen aan officiële toegankelijkheidsnormen (zoals de internationale WCAG-richtlijnen). Ook moeten bedrijven toegankelijkheid vanuit de ontwerpfase (“by design”) meenemen en hun bestaande systemen aanpassen aan de nieuwe eisen. Doe je dat niet, dan riskeer je sancties. Er kunnen zelfs boetes worden opgelegd als je niet aan de verplichtingen voldoet. Met andere woorden: de spelregels veranderen, en iedereen die online diensten aanbiedt, zal daarop moeten inspelen.

Maar wat is de European Accessibility Act precies? Het is een Europese richtlijn (2019/882) die alle EU-landen verplicht om dezelfde regels te hanteren voor digitale toegankelijkheid. Het doel hiervan is tweeledig. Ten eerste willen we een inclusieve samenleving: mensen met een beperking moeten net zo zelfstandig online zaken kunnen doen als ieder ander. Ten tweede creëert één Europese wet duidelijkheid voor bedrijven: er komen uniforme regels in plaats van of bovenop losse nationale eisen, zodat er een gelijk speelveld ontstaat in de EU. Een praktische bijkomstigheid is dat jouw dienst met één set aanpassingen in alle lidstaten voldoet: wel zo efficiënt.

Waarom is de EAA ingevoerd?

Waarom vond de Europese Unie het nodig om deze wet in te voeren? Simpel gezegd om ervoor te zorgen dat iedereen kan meedoen in onze digitale samenleving. Zonder duidelijke regels blijven veel websites en apps ontoegankelijk, en daarmee sluiten ze onbedoeld miljoenen mensen buiten. Dat betekent dat potentiële klanten moeite kunnen hebben om jouw online dienst te gebruiken. Een gemiste kans voor zowel de gebruiker als het bedrijf.

Naast het sociale aspect is er ook een economische reden. De EAA stroomlijnt de regels voor toegankelijkheid in alle EU-landen. Voorheen stelden sommige landen eigen eisen, wat voor internationale bedrijven onduidelijkheid en extra kosten gaf. Door één set Europese toegankelijkheidscriteria te hanteren, verdwijnen barrières op de interne markt. Bedrijven weten waar ze aan toe zijn en kunnen innovaties in toegankelijkheid makkelijker in alle landen uitrollen. Het resultaat is een win-win: gebruikers krijgen betere toegang tot diensten en bedrijven krijgen er potentieel een heleboel tevreden klanten bij. Sterker nog, als jouw dienst straks aan de toegankelijkheidsrichtlijnen voldoet, kan je omzetpotentieel stijgen en je bedrijfsimago verbeteren.

Kortom, de EAA is er zowel om maatschappelijke redenen als om economische redenen ingevoerd. Het is geen vrijblijvende nobele gedachte meer, maar een concrete verplichting die voor positieve verandering moet zorgen.

Van webshops tot banken: Wie moet eraan geloven?

Je vraagt je nu misschien af: “Geldt deze nieuwe wet ook voor mijn website of bedrijf?” De European Accessibility Act richt zich op een zestal categorieën diensten. Als jouw website of dienst in een van deze categorieën valt, dan moet je eraan geloven en zorgen dat je aan de toegankelijkheidseisen voldoet. De zes categorieën zijn:

• E-handelsdiensten: Alle diensten waarbij consumenten online producten of diensten kunnen kopen. Denk aan webshops en online marktplaatsen (van kledingwinkel tot bezorgplatform).
• Diensten voor audiovisuele media: Dit zijn diensten die toegang geven tot video’s, tv of streaming. Bijvoorbeeld videoplatforms of apps van omroepen waar je programma’s kunt kijken.
• Bankdiensten: Online bankieren en vergelijkbare financiële diensten. Banken moeten zorgen dat hun websites en mobiele apps (én pinautomaten) bruikbaar zijn voor iedereen.
• Elektronische communicatiediensten: Hiermee worden telecom- en internetdiensten bedoeld. Bijvoorbeeld de websites en online services van telecomproviders of internetaanbieders, maar ook diensten als e-mailproviders.
• E-books: Uitgevers en platforms die e-books aanbieden moeten ervoor zorgen dat zowel de e-reader apps als de boeken zelf (denk aan formaten en instellingen) toegankelijk zijn.
• Personenvervoer (onderdelen daarvan): Dit heeft betrekking op passagiersvervoer, zoals openbaar vervoer, vliegtickets, treintickets, incheckautomaten, enzovoort.

Valt jouw organisatie onder een van deze categorieën? Dan geldt de EAA voor jou. Nieuwe producten en diensten in deze categorieën moeten voldoen aan de wet. Voor bestaande diensten komt er meestal een overgangstermijn, maar uiteindelijk moeten die ook op de schop als ze nog doorontwikkeld of aangeboden worden. Belangrijk om te weten: het maakt niet uit waar je bedrijf gevestigd is. Verkoop je producten of diensten aan klanten in de EU, dan moet je voldoen aan de EAA, ook als je bedrijf buiten de EU zit.

Is elke ondernemer dan nu verplicht dit te doen? Er is één belangrijke uitzondering: micro-ondernemingen krijgen een vrijstelling. Een micro-onderneming is een bedrijf met minder dan 10 werknemers en een jaaromzet of balanstotaal onder de 2 miljoen euro. Voor zulke kleine bedrijven is het vaak niet realistisch om meteen aan alle eisen te voldoen; daarom hoeven die in 2025 (nog) niet te voldoen aan de EAA. Maar let op: groei je als start-up bijvoorbeeld door tot boven die drempel, dan vervalt de uitzondering. En los van verplichtingen is het sowieso slim om toegankelijkheid niet uit te stellen. Ook kleine spelers kunnen profiteren van een bredere doelgroep.

Tot slot: naast websites en software kan de EAA ook fysieke apparaten betreffen, zoals geld- en ticketautomaten. In de kern komt het hierop neer: bied jij online diensten aan consumenten in een van de genoemde sectoren en ben je geen piepklein bedrijf? Dan moet jouw website of app straks toegankelijk zijn.

Waar moet je website aan voldoen?

Je weet nu dat je site toegankelijk moet zijn, maar wat betekent dat in de praktijk? Wat zijn concreet de toegankelijkheidseisen waar jouw website aan moet voldoen onder de EAA? In grote lijnen komt het erop neer dat je site gebouwd en ingericht moet zijn volgens de principes van de WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) op niveau AA. WCAG is een internationale standaard die beschrijft waaraan websites moeten voldoen om door zo veel mogelijk mensen gebruikt te kunnen worden. Niveau AA is daarin de norm die wereldwijd als basis wordt genomen (en die ook al geldt voor overheidswebsites).

Laten we een paar belangrijke eisen en voorbeelden op een rijtje zetten, zodat je een beeld krijgt van wat “digitale toegankelijkheid” inhoudt.

Tekstalternatieven voor visuele content

Afbeeldingen en iconen op je site moeten voorzien zijn van een beschrijvende alt-tekst (alternatieve tekst) zodat iemand die het beeld niet kan zien, toch begrijpt wat er staat. Ook voor video’s geldt dat je die van ondertiteling of transcript moet voorzien, zodat doven en slechthorenden de inhoud kunnen volgen.

Bedienbaar met toetsenbord

Een belangrijke eis is dat alle functionaliteit op de site met alleen het toetsenbord toegankelijk is (zonder muis). Iemand die bijvoorbeeld blind is of motorische problemen heeft, navigeert vaak met het toetsenbord of speciale bediening. Zorg dat je door links, knoppen en formulieren kunt tabben in een logische volgorde en dat er visuele focusindicatoren zijn.

Voldoende kleurcontrast

Teksten moeten voldoende contrast hebben met de achtergrondkleuren, zodat mensen met een visuele beperking of kleurenblindheid de inhoud kunnen lezen. Felgele letters op een witte achtergrond? Liever niet. Er bestaan richtlijnen voor minimaal contrast (bijvoorbeeld contrastverhouding 4.5:1 voor gewone tekst).

Duidelijke structuur en navigatie

Gebruik koppen (H1, H2, H3, etc.) en lijsten op de juiste manier, zodat de content logisch is opgebouwd. Dit helpt niet alleen alle gebruikers, maar is daarnaast essentieel voor mensen die een screenreader gebruiken. Ook elementen als een duidelijke menu-indeling, zoekfunctie en consistente navigatie horen hierbij.

Voorspelbaarheid en begrijpelijkheid

Een toegankelijke website verrast de gebruiker niet op een nare manier. Dat betekent bijvoorbeeld dat je geen elementen gebruikt die ineens bewegen of flitsen, dat formulieren duidelijk aangeven wat er fout ging bij een invoer, en dat taal waar mogelijk begrijpelijk is zonder vakjargon. Denk ook aan leesbaarheid: korte zinnen, actieve taal.

Compatibiliteit met hulpmiddelen

Je site moet technisch goed in elkaar zitten, zodat hij werkt met ondersteunende technologieën. Dit betekent semantische HTML, correcte labels bij invulvelden, en geen onnodige obstakels in de code. Als de code schoon is, kunnen schermlezers, brailleleesregels en spraakbesturing er veel beter mee overweg (robuustheid in WCAG-termen).

Bovenstaande punten zijn slechts een greep uit de richtlijnen: de WCAG kent in totaal 50 succescriteria op niveau AA die allerlei aspecten afdekken. Het goede nieuws: dit zijn geen geheimen. Er zijn volop documentatie, checklists en tools beschikbaar om te toetsen of je website hieraan voldoet. Sterker nog, veel toegankelijkheidsrichtlijnen gaan hand in hand met goede UX en SEO. Een toegankelijke site is vaak gebruiksvriendelijker voor alle bezoekers én beter vindbaar, omdat bijvoorbeeld zoekmachines ook blij worden van gestructureerde content en alt-teksten.

De toegankelijkheidsverklaring

Naast de technische en ontwerpeisen vraagt de EAA ook om een formeel onderdeel: een toegankelijkheidsverklaring (of conformiteitsverklaring). Dit is een pagina of document waarin je als organisatie verklaart in hoeverre je website voldoet aan de gestelde toegankelijkheidsrichtlijnen. Hierin vermeld je welke onderdelen wel/niet voldoen, welke uitzonderingen er zijn en hoe mensen jullie kunnen contacteren als ze problemen ondervinden. Overheidswebsites kennen dit al een tijdje (zie vaak de footer met “Toegankelijkheidsverklaring”) en voor commerciële sites in de genoemde sectoren geldt dit nu ook. Er komen templates beschikbaar voor zo’n verklaring, dus je hoeft het wiel niet zelf uit te vinden, maar je moet er wel eerlijk invullen hoe toegankelijk je site is.

De kern van de toegankelijkheidseisen onder de EAA is “volg de bestaande toegankelijkheidsstandaarden”. In de praktijk betekent dit veelal dat je moet voldoen aan WCAG AA voor webcontent. Daarnaast moet je zorgen dat randzaken zoals documentatie, handleidingen, klantservice en dergelijke ook toegankelijk zijn. Schrik niet van de lijst eisen, maar zie het als een kwaliteitscheck: een site die hieraan voldoet is gewoon een betere website voor iedereen.

2. Betrek de juiste expertise

Toegankelijkheid valt of staat met webdesign, inhoud en techniek. Check of je huidige webbouwer of team de kennis in huis heeft om de benodigde verbeteringen door te voeren. Niet elk bureau of developer is al vertrouwd met toegankelijk bouwen. Is de kennis er niet, overweeg dan om specialisten in te schakelen. Dat kan betekenen: een toegankelijkheidscoach, een gespecialiseerd digital agency, of het volgen van trainingen. Het draait erom dat de mensen die aan je site werken precies weten hoe ze bijvoorbeeld een formulier goed moeten coderen of content helder moeten schrijven. Bij toegankelijkheid geldt dat kwaliteit tijd en kennis kost, dus zorg dat je de juiste mensen aan boord hebt.

3. Maak een plan en pak de bouwstenen aan

Afhankelijk van wat uit stap 1 kwam, stel je een plan op. Misschien kun je met kleine aanpassingen al veel oplossen (bijvoorbeeld kleuren aanpassen voor contrast, labels toevoegen aan formulieren, afbeeldingen van alt-tekst voorzien). Maar het kan ook zijn dat je website een meer grondige verbouwing nodig heeft. In sommige gevallen is herontwerpen of herbouwen de beste optie, vooral als de huidige site erg verouderd of ongeschikt is om toegankelijk te maken. Prioriteer de problemen: welke pagina’s en functies zijn cruciaal en moeten als eerste op niveau zijn? Neem toegankelijkheid vanaf nu standaard mee in elke design- en ontwikkelbeslissing. Dit is ook het moment om de toegankelijkheidsverklaring op te stellen: documenteer welke stappen je neemt en waar je al voldoet of waar nog niet.

4. Test, test en test opnieuw

Als je verbeteringen doorvoert, moet je controleren of ze daadwerkelijk werken voor je doelgroep. Automatische tests vangen veel technische fouten af, maar uiteindelijk weet je pas echt of je site bruikbaar is door te testen met echte gebruikers. Betrek mensen met een beperking bij het gebruikersonderzoek: laat bijvoorbeeld iemand die blind is navigeren met een screenreader op jouw site, of vraag iemand met motorische beperkingen om met alleen het toetsenbord een bestelling te plaatsen. Hun feedback is goud waard! Testen is geen eenmalige fase; zie het als een iteratief proces. Elke keer dat je iets aanpast of nieuwe content plaatst, is het slim om even te checken of je niet per ongeluk iets hebt ingebouwd dat een obstakel vormt.

5. Veranker toegankelijkheid in je organisatie

Een toegankelijke website is geen eenmalig project, maar een constant aandachtspunt. Zorg dat ook na de grote verbeterslag iedereen die aan de site werkt bewust blijft van toegankelijkheid. Train je contentteam om toegankelijke content te schrijven en te publiceren. Leer ze bijvoorbeeld hoe je koppen goed gebruikt, ondertiteling toevoegt bij video’s of PDF’s toegankelijk opmaakt. Maak van toegankelijkheid een vast onderdeel van je workflow: nieuwe features worden standaard op toegankelijkheid gereviewd, designers checken hun designs op contrast en bediening, developers volgen de coding standaarden en redacteuren kennen de do’s and don’ts. Op die manier voorkom je dat je over een jaar weer van voren af aan moet beginnen. Toegankelijkheid wordt een teaminspanning en onderdeel van jullie kwaliteitssysteem.

Door deze stappen te doorlopen, breng je je website stap voor stap op het juiste niveau. Elke verbetering telt en brengt je dichter bij een site die voldoet aan de wet en prettig is voor alle gebruikers. En vergeet niet dat toegankelijkheid uiteindelijk voor iedereen beter is. Een goed opgebouwd, duidelijk leesbaar en navigeerbaar web komt ook senioren, mobiele gebruikers of iemand met een tijdelijke blessure ten goede. Je investeert dus in de toekomstbestendigheid van je digitale aanwezigheid.

Klaar voor de EAA? Wij helpen je op weg!

Wil je aan de slag met digitale toegankelijkheid, maar weet je niet waar te beginnen? Neem dan contact met ons op! We denken graag met je mee en zorgen samen dat jouw website voldoet aan de European Accessibility Act. Zo maak je niet alleen de wetgever blij, maar vooral ook je bezoekers. Iedereen moet namelijk online met een glimlach bij jou terecht kunnen, met of zonder beperking. Samen zetten we vandaag nog de stap naar een toegankelijke website voor jou en je doelgroep.