Terug naar begrippenlijst
F-patroon
Je stopt uren in je webdesign en schrijft zorgvuldig elke zin uit, maar de harde waarheid is: bezoekers lezen je pagina’s niet, maar scannen ze. En hoe ze dat doen, is vaak volgens het F-patroon. Dit leesgedrag, ontdekt door eye-trackingonderzoek, laat zien dat gebruikers vooral de bovenkant en linkerkant van een pagina bekijken en steeds minder aandacht hebben naarmate ze verder scrollen.
Inhoudsopgave
De F-scan: Hoe ogen razendsnel over je pagina vliegen
Bezoekers beginnen meestal linksboven, scannen de eerste paar regels, en werpen daarna een snelle blik op de linkerkant van de pagina terwijl ze naar beneden scrollen. Dit creëert een patroon dat lijkt op de letter ‘F’: een sterke horizontale scan bovenaan, een kortere horizontale scan iets verder naar beneden, en een verticale blik langs de linkerkant.
Dit betekent dat belangrijke informatie bovenaan en aan de linkerkant moet staan. Lange lappen tekst zonder visuele onderbrekingen werken niet, omdat de meeste bezoekers simpelweg afhaken voordat ze de essentie bereikt hebben.
Schrijf en ontwerp alsof je lezer haast heeft
Omdat gebruikers webpagina’s scannen in plaats van lezen, moet je ze helpen om snel de kern van je boodschap te vinden. Korte, krachtige koppen trekken de aandacht en visuele elementen zoals opsommingen en tussenkoppen doorbreken de tekst.
Een goed gebruik van witruimte en contrast helpt ook: hoe overzichtelijker een pagina is, hoe makkelijker een bezoeker de belangrijke delen oppikt. Grote, compacte tekstblokken zijn een no-go; verdeel content in hapklare stukken en gebruik vetgedrukte woorden om de belangrijkste termen uit te lichten.
Veelgestelde vragen
Niet altijd. Het wordt vooral waargenomen op tekstzware pagina’s zoals blogs en nieuwsartikelen. Bij visueel sterkere ontwerpen, zoals e-commercepagina’s, kan het leespatroon anders zijn.
Plaats de kernboodschap in de eerste paar zinnen en gebruik duidelijke tussenkoppen. Zorg dat call-to-actions visueel opvallen en niet onderaan verstopt staan.
Ja, al is het patroon daar vaak verticaler. Gebruikers scrollen sneller en letten vooral op de eerste paar regels en opvallende knoppen.
Gebruik tools zoals heatmaps of laat iemand je site bekijken en vraag hen hardop te vertellen waar hun ogen heen gaan. Als ze moeite hebben om snel de belangrijkste informatie te vinden, is er werk aan de winkel.
Mika de Bruijn Lead digital designer
Gerelateerde begrippen
- Adaptive design
- Afbeeldingsresolutie
- Animatie
- Aspect ratio
- Below the Fold
- Bounce rate
- Brandbook
- Canva
- Dark mode UI
- Figma
- Flat design
- Fluid grids
- Gebruiksvriendelijkheid
- H1 Titel
- Hamburger menu
- Header
- Homepage
- Huisstijl
- KISS (Keep It Simple, Stupid)
- Kleurmodellen
- Landingspagina
- Marges (design)
- Mobile first
- Mock-up
