Terug naar begrippenlijst
Blockchain
Blockchain is een manier om digitaal informatie op te slaan zonder dat er een centrale partij nodig is. Je kunt het zien als een digitaal boek waarin gegevens niet op één plek worden bewaard, maar verspreid over een netwerk van computers. Elke wijziging wordt vastgelegd in een blokje (een block), dat aan het vorige blokje wordt gekoppeld. Samen vormen ze een ketting: de blockchain.
Inhoudsopgave
In Jip-en-Janneke-taal: Hoe werkt blockchain nou echt?
Stel je een digitaal notitieboek voor waar iedereen in mag schrijven, maar niemand iets mag wissen of aanpassen. Elke nieuwe toevoeging wordt gecontroleerd en goedgekeurd door een netwerk van computers. Pas als iedereen het eens is, wordt de informatie toegevoegd. Vanaf dat moment blijft die regel voor altijd staan en kan hij niet meer veranderd worden.
Dat is in de kern wat een blockchain is: een open, transparant en onveranderlijk register waarin informatie wordt opgeslagen in blokken, die als ketting aan elkaar vastzitten.
Als iemand iets toevoegt (bijvoorbeeld een betaling of een contract) wordt die actie verwerkt in een blok. Dat blok wordt gecontroleerd en goedgekeurd door het netwerk. Daarna wordt het toegevoegd aan de ketting. Omdat alle blokken met elkaar verbonden zijn, kun je achteraf niks aanpassen zonder de hele ketting te breken. En dat is vrijwel onmogelijk.
Vertrouwen, zonder vertrouwen
Blockchain maakt het mogelijk om transacties te doen met mensen of partijen die je niet kent – zonder dat je ze hoeft te vertrouwen. Waarom? Omdat het systeem zelf betrouwbaar is. Alles ligt vast, alles is inzichtelijk en alles wordt geverifieerd door meerdere computers in het netwerk.
Of je nou geld verstuurt met bitcoin, een eigendomsbewijs digitaal overdraagt of een contract afsluit via een smart contract – de blockchain zorgt ervoor dat niemand achteraf kan rommelen met de feiten.
Waar komt de blockchain goed van pas?
De bekendste toepassing is natuurlijk cryptovaluta zoals Bitcoin of Ethereum. Maar blockchain gaat veel verder dan dat. Denk aan:
- Slimme contracten die automatisch uitgevoerd worden (zonder jurist)
- Digitale eigendomsbewijzen (zoals NFT’s)
- Supply chain-tracking: Je ziet exact waar je koffie of kleding vandaan komt
- Digitale identiteiten en stemrondes waarbij fraude praktisch onmogelijk is
- Veilige medische dossiers, verdeeld over ziekenhuizen, maar tóch beschermd
Overal waar transparantie, veiligheid en controle belangrijk zijn, kun je blockchain inzetten.
Is die blockchain eigenlijk wel zo waterdicht?
Blockchain klinkt als dé oplossing voor alles en eerlijk is eerlijk, het biedt veel voordelen. Maar het is geen magische technologie. Het kost bijvoorbeeld veel energie (zeker bij netwerken zoals Bitcoin), het is complex om te implementeren, en schaalbaarheid blijft een uitdaging.
Bovendien is de data in de blockchain wel onveranderlijk, maar wat als iemand daar al een fout in stopt? Dan zit die fout er dus ook voor altijd in. Blockchain is zo veilig als de input die je erin stopt en de mensen die ermee werken.
Veelgestelde vragen
Nee. Bitcoin is een toepassing van blockchain. Blockchain is de technologie erachter, die ook voor heel andere dingen gebruikt kan worden.
In theorie wel, maar in praktijk is dat extreem moeilijk. Je zou duizenden computers tegelijk moeten manipuleren. Niet onmogelijk, maar wél onwaarschijnlijk.
Sommige blockchains (zoals Bitcoin) gebruiken veel energie door ‘mining’. Andere (zoals Ethereum 2.0) stappen over op duurzamere alternatieven zoals proof-of-stake.
Ja. Er zijn steeds meer gebruiksvriendelijke platforms en tools die blockchain toegankelijk maken voor niet-techneuten. Maar voor maatwerk of nieuwe toepassingen heb je nog wel technische kennis nodig.
Thijn de Haas Lead developer
Gerelateerde begrippen
- Abstraction
- Access Control
- Affiliate link
- AJAX
- Algoritme
- API
- Binary Tree
- Bitbucket
- Bug
- Caching
- ChatGPT
- Cloudflare
- Codebase
- Content Delivery Network (CDN)
- Content Management Systeem
- Debugging
- Deep Learning (DL)
- Distributed Denial-of-Service (DDoS)
- Docker
- DRY
- Encapsulation
- Error code
- Error handling
- Feature flagging
